Latarnia Morska Stilo

Latarnia Morska Stilo to jedna z najbardziej nietypowych i rozpoznawalnych latarni na polskim wybrzeżu. Wąska droga prowadząca przez nadmorskie lasy, wydmy obsiane wrzosem i szum Bałtyku w tle zapowiadają już niezwykłość tego miejsca. Stilo, położona w okolicach wsi Osetnik, nieopodal Wejherowa, od ponad stu lat służy żeglarzom, stanowiąc nie tylko praktyczny punkt nawigacyjny, ale również intrygujący przykład inżynierii i architektury przełomu wieków. Jej trójkolorowa sylwetka, malowniczo górująca nad lasami, od razu przyciąga wzrok zarówno miłośników historii, jak i entuzjastów techniki czy fotografii.

Lokalizacja i dojazd

Latarnia znajduje się około kilometra na północ od miejscowości Osetnik, w dzikiej, urokliwej części wybrzeża. Droga prowadzi przez sosnowy las — do latarni można dotrzeć pieszo, podążając czerwonym szlakiem, rowerem lub korzystając z kursujących melexów, które w sezonie letnim regularnie przewożą turystów z Łeby czy z parkingów w okolicy Osetnika. Sam dojazd sprawia, że miejsce to zachowuje swój kameralny charakter i nie jest celem masowej turystyki.

Najwygodniejszy dostęp do latarni to piesza wędrówka z Osetnika (około 1 km) lub krótka przejażdżka melexem z Łeby (około 15-20 minut). W pobliżu latarni znajduje się płatny parking. Samochody należy zostawić na wyznaczonych miejscach parkingowych, a dalsza droga prowadzi przez malowniczy las.

Historia i budowa

Powstanie latarni Stilo wiąże się z tragicznymi wypadkami na Bałtyku pod koniec XIX wieku i szybko rosnącą liczbą statków na tym odcinku wybrzeża. Niemiecki Związek Nawigacyjny zlecił budowę latarni, którą zrealizowano w latach 1904–1906 na podstawie projektu Waltera Körtego. Już sam proces budowy zasługuje na uwagę — najpierw, na szczycie wydmy, ułożono masywny, granitowo-betonowy fundament, dodatkowo wzmocniony stalowymi szynami. Bryła latarni powstała z żeliwnych i stalowych płyt, łączonych tysiącami śrub z niespotykaną starannością. To jedna z dwóch w Polsce latarni o całkowicie metalowej konstrukcji, co czyni ją technicznym unikatem na skalę europejską.

Wieża Stilo ma szesnastokątny przekrój i mierzy ponad 33 metry wysokości. Jej żeliwny korpus został zbudowany z 112 ponumerowanych płyt, które przywieziono na miejsce i złożono niczym gigantyczne klocki. Na szczycie znajduje się laterna z galerią, pierwotnie wykonana z drewna, otoczona charakterystycznym, metalowym tarasem widokowym. Wszystko to tworzy niezwykły klimat latarni — masywne śruby i ślady montażu są widoczne do dziś wewnątrz konstrukcji.

Wygląd i charakterystyczne cechy latarni

Trójkolorowy schemat malowania latarni — czarny u podstawy, biały pas pośrodku i czerwony na szczycie — sprawia, że już z daleka trudno pomylić Stilo z jakimkolwiek innym obiektem na wybrzeżu. Kształtem przypomina ścięty ostrosłup, ustawiony na szesnastobocznym fundamencie. Po wejściu do środka zachwyca surowość industrialnej architektury — wąskie schody, chłodne metalowe płyty i śruby budują niepowtarzalny klimat miejsca, w którym historia splata się z nowoczesnością.

Wnętrze prowadzi przez 10 kondygnacji, a na szczyt prowadzi ponad 200 schodów. Stilo posiada dwie galerie widokowe: dolną i górną. Panorama z tarasu rozpościera się na rozległe połacie Bałtyku, dzikie nadmorskie lasy i piaszczyste wydmy. W słoneczne dni widoczność sięga kilkudziesięciu kilometrów — zachwyca zarówno bliskością morza, jak i rozciągającym się w głąb lądu lasem.

Znaczenie dla żeglugi i technika świateł

Stilo od momentu powstania pełniła niezwykle ważną rolę na trudnym odcinku bałtyckiego wybrzeża. Jej światło położone jest na wysokości 75 m n.p.m., a zasięg to 23,5 mili morskiej. Początkowo latarnia wyposażona była w optykę firmy Wilhelm Weule i lampę gazową — generowała trzy potężne błyski, rozpoznawalne przez marynarzy na dalekich wodach Bałtyku. Współczesne źródło światła stanowią halogeny zasilane z sieci miejskiej, a charakterystyczny rytm błysków wciąż pomaga w nawigacji nawet w najtrudniejszych warunkach pogodowych.

Latarnia stanowi również punkt orientacyjny dla okolicznych wędkarzy, żeglarzy oraz pilotów, którzy korzystają z jej sygnałów podczas mgły czy sztormowej pogody.

Zwiedzanie latarni – godziny i informacje praktyczne

Latarnia Stilo udostępniana jest turystom w sezonie letnim, kiedy to można zwiedzać jej wnętrza i nacieszyć się widokami z tarasu widokowego. Ze względu na wyjątkową konstrukcję latarni i kręte schody panują tu pewne ograniczenia dotyczące wieku i wzrostu dzieci oraz zakaz wstępu ze zwierzętami.

Godziny zwiedzania: – maj, czerwiec, wrzesień: 10:00–13:00 oraz 14:00–16:45 – lipiec, sierpień: 10:00–18:45 Bilety: – bilet normalny: 12 zł – bilet ulgowy: 9 zł Dzieci powyżej 105 cm wzrostu i do 7 lat wpuszczane tylko pod opieką dorosłych. Zakaz wejścia dla dzieci poniżej 105 cm wzrostu. Zwiedzanie zarezerwowane jest wyłącznie dla osób bez zwierząt. W najbliższej okolicy działa płatny parking, a przy samej latarni nie przewidziano rozbudowanej infrastruktury gastronomicznej.

Ciekawostki i wyróżniki latarni Stilo

Stilo to jedna z zaledwie kilku latarni na świecie o całkowicie metalowej konstrukcji, zmontowana na miejscu z gotowych elementów sprowadzonych z Gdańska i Niemiec. Przez lata Stilo była świadkiem zmian technologicznych — od lamp gazowych po nowoczesne, elektryczne źródła światła. W swoim czasie była uznawana za modelowy przykład nowoczesnej architektury użytkowej i innowacji technicznych.

Niezapomnianą atrakcją jest możliwość wejścia na galerii latarni i podziwiania panoramy, która szczególnie o zachodzie słońca zostaje długo w pamięci. Miejsce to jest również chętnie odwiedzane przez pasjonatów fotografii i miłośników pieszych wędrówek, którzy cenią sobie spokój okolicznych lasów i wydm.

Podsumowanie

Latarnia Morska Stilo to przestrzeń, gdzie technika ukazuje swoje piękno w otoczeniu dzikiej przyrody. Historia, niepowtarzalny wygląd i rola, jaką pełniła przez ponad sto lat, nadają tej budowli wyjątkowy charakter. Spacer przez las, kręte wejście na szczyt i spektakularny widok z galerii pozostają niezapomnianym przeżyciem, które pozwala spojrzeć na region Wejherowa i wybrzeże Bałtyku z zupełnie nowej perspektywy. To perła architektury i przykład, jak technologia oraz natura mogą tworzyć harmonijną i inspirującą całość.