W samym sercu Wejherowa znajduje się jeden z najważniejszych i najbardziej niezwykłych zabytków Pomorza – kościół pw. św. Anny. Ten XVII-wieczny kościół klasztorny, będący częścią franciszkańskiego kompleksu i centralnym punktem Sanktuarium Pasyjno-Maryjnego, przyciąga nie tylko pielgrzymów z całej Polski, ale także pasjonatów historii i miłośników sakralnej architektury. Jego wyjątkowa atmosfera, bogata ornamentyka barokowa oraz unikalna rola w historii Wejherowa czynią z niego miejsce, które fascynuje zarówno religijnym wymiarem, jak i swoją przeszłością.
Historia kościoła św. Anny
Początki świątyni wiążą się nierozerwalnie z postacią Jakuba Wejhera – założyciela miasta i fundatora. W 1648 roku podjął on decyzję o wzniesieniu kościoła św. Anny jako wyrazu wdzięczności za ocalenie życia podczas niebezpiecznej wyprawy. Budowa trwała do 1650 roku i od samego początku świątynia stanowiła serce religijnego życia osady. W 1651 roku przy kościele zaczęła funkcjonować szkoła parafialna, a całość przekazano pod opiekę franciszkanom, którzy opiekują się sanktuarium do dziś. Przez wieki kościół był rozbudowywany i poddawany licznym renowacjom, jednak zachował swój pierwotny charakter.
Znaczenie duchowe i kulturowe
Kościół św. Anny to od wieków miejsce wyjątkowego kultu maryjnego i pasyjnego. Centralnym punktem wewnętrznej aranżacji jest Cudowny Obraz Matki Bożej Wejherowskiej, który w 1999 roku został uroczyście koronowany przez papieża Jana Pawła II, nadając świątyni status regionalnego centrum pielgrzymkowego. Każdego roku odbywają się tu liczne uroczystości, procesje i wydarzenia religijne, w tym tradycyjna droga krzyżowa na Kalwarii Wejherowskiej oraz msze dziękczynne w intencji rodziny Wejherów.
Architektura i wnętrze świątyni
Kościół prezentuje klasyczny styl barokowy z harmonijną, proporcjonalną bryłą i wyraźnie zarysowanymi kaplicami bocznymi, co nadaje mu kształt krzyża. Nawa główna, zwieńczona wielobocznym prezbiterium, stanowi przestrzeń dla bogactwa barokowych i późnobarokowych dzieł sztuki. Szczególną uwagę przykuwa wspomniany Cudowny Obraz, a także rzeźby świętych oraz dekoracyjne ołtarze, epitafia i liczne obrazy fundatorskie. Elementem charakterystycznym jest także przeszklona drewniana loggia oraz podziemia z kryptami grzebalnymi rodziny Wejherów, Przebendowskich i znamienitych zakonników.
Unikalne elementy wystroju
Oprócz ołtarza głównego i bocznych kaplic uwagę zwraca chór muzyczny z historycznymi organami oraz liczne wota i pamiątki dokumentujące ponad 350-letnią historię wspólnoty. Zachowały się także wczesnobarokowe stalle, kamienna chrzcielnica oraz szereg tablic pamiątkowych. We wnętrzu nie brakuje elementów związanych z działalnością zakonu franciszkanów.
Znaczenie dla miasta i regionu
Kościół św. Anny jest nie tylko najstarszym zabytkiem Wejherowa, lecz także duchową stolicą Kaszub oraz ważnym punktem szlaku turystycznego miasta. Środowisko franciszkańskie odegrało kluczową rolę w edukacji i opiece charytatywnej przez całe wieki, wpływając na rozwój lokalnej kultury i tożsamości. Świątynia pełni także funkcję miejsca spotkań podczas licznych festiwali, koncertów oraz wydarzeń patriotycznych.
Wizyta i informacje praktyczne
Kościół i sanktuarium są otwarte dla zwiedzających praktycznie przez cały rok. Wycieczki indywidualne mogą zwiedzać wnętrze poza godzinami mszy świętych, natomiast grupy zorganizowane proszone są o wcześniejszy kontakt telefoniczny i rezerwację przewodnika. Zwiedzanie krypt oraz Kalwarii możliwe jest po wcześniejszym uzgodnieniu.
Adres świątyni: ul. Reformatów 19, 84-200 Wejherowo. Najłatwiej dotrzeć tu pieszo ze ścisłego centrum, np. z Placu Jakuba Wejhera, lub korzystając z komunikacji miejskiej – w sąsiedztwie znajdują się przystanki autobusowe oraz dworzec kolejowy. Na miejscu funkcjonuje informacja turystyczna i sklepik z pamiątkami.Wstęp do kościoła jest bezpłatny, natomiast za zwiedzanie podziemi lub korzystanie z usług przewodnika pobierane są symboliczne opłaty. Aktualny rozkład mszy świętych i uroczystości, a także szczegółowe godziny zwiedzania można sprawdzić na oficjalnej stronie sanktuarium.
Podsumowanie
Kościół pw. św. Anny w Wejherowie to miejsce, gdzie historia przenika się z duchowością, a barokowa sztuka sakralna tworzy niezapomnianą atmosferę. Każda wizyta w tym wyjątkowym zabytku daje szansę poznania korzeni miasta, bogatej tradycji regionalnej i spotkania z żywym kultem religijnym praktykowanym tu nieustannie od XVII wieku. Zarówno architektura, jak i atmosfera kościoła są dowodem wielowiekowego znaczenia tej świątyni – nie tylko jako obiektu sakralnego, ale także jako integralnej części dziedzictwa społeczności kaszubskiej i pomorskiej.

XVII Ogólnopolski Przegląd Małych Form Teatralnych w Wejherowie ruszył!
Policjantki z Wejherowa rozmawiają z młodzieżą o przemocy i hejcie
Piórem po Kaszubach! Konkurs literacki dla uczniów szkół podstawowych w Gminie Luzino
Sprawca brutalnego pobicia zatrzymany po libacji alkoholowej